Deze wandeling gaat niet door het oude vissersdorp Scheveningen en ook niet door ‘Bad Scheveningen’ rond boulevard en Kurhaus. Deze tocht voert door het groen waar het stadsdeel Scheveningen zo rijk aan is, en door de villawijken die in dat groen liggen, rijk aan de meest uiteenlopende bouwstijlen: van neonep via Nieuwe Kunst naar Nieuwe Zakelijkheid, houten veranda’s, loggia’s en bakonnetjes, u komt ze allemaal tegen op deze wandeling. Als extra krijgt u enkele verrassende en onbekende hoekjes te zien. Daar kunt u bij het startpunt direct al mee beginnen, want schuin tegenover de halte van tram 1 ligt, goed verborgen en slechts via een smalle entree langs een gietijzeren hek te bereiken, de kleine begraafplaats Ter Navolging. De stichter wilde in de 18e eeuw bevorderen dat men de doden niet meer rond de kerk begroef, maar buiten de bebouwde kom, en dit plekje was toen (!) buiten de bebouwde kern van het vissersdorp gelegen. Een sfeervolle plek, en u vindt o.a. de graven van Betje Wolff en Aagje Deken, en die van de ARP-politicus Groen van Prinsterer.

In het wat vergeten hoekje tussen Duinstraat en Statenkwartier is het onduidelijk waar Scheveningen nu precies begint, de architectuur is er al even statig als in het Statenkwartier. Zo vindt u al snel na het begin van de wandeling in de Helmstraat niet alleen de ambassade van Ierland, maar ook tal van fraaie huizen in zeer diverse stijlen. Jugendstiltrekjes, geglazuurde baksteen, houten veranda’s maar ook een hoge, grijze en kale flatkolos, alles is in dit korte, enigszins omhoog lopende, straatje te vinden.

Na een stukje de Doornstraat te zijn uitgelopen komt u plotseling tegenover een heuvel-in-de-stad te staan, een restant duinen die aan de greep van de afvlakking en de bebouwing is ontkomen. Dit is het zgn. Lindoduin, en het bijbehorende parkje heet het Doornpark. Van bovenaf had u jaren geleden een prachtig uitzicht over Scheveningen en richting Den Haag Centrum, maar de bomen en struiken zijn nu zó hoog gegroeid, dat het panorama nog steeds wel fraai, maar niet meer zo indrukwekkend is. Op de foto links is o.a. de vuurtoren te zien, en een randje zee…..

Na het oversteken van de Scheveningse Weg komt u via een héél klein uitlopertje van de Scheveningse Bosjes in de villawijk ‘Van Stolkpark’ terecht. Qua maatvoering en variatie in bouwstijlen is dit villapark zó uitbundig uitgevoerd dat je het bijna ‘on-Nederlands’ zou mogen noemen. Een heel groene wijk ook met villa’s en paleizen in hoogopgaand geboomte dat bijna ongemerkt overgaat in de Scheveningse Bosjes met hun verrassende steilten. De Rotterdamse koopman Thomas Stolk legde in de jaren vanaf 1870 de basis voor de villawijk en in zijn kielzog zouden nog vele rijken volgen. Voor het stratenpatroon met zijn elegant gebogen lanen werd het befaamde Haarlemse tuinarchtectengeslacht Zocher ingeschakeld. Topstuk van dit architectonisch geheel is ongetwijfeld de kolossale Villa Sandhaghe op het driehoekige plein Hogeweg-Duinweg, maar in één van de villa’s aan de Van Stolkweg is ook het Centraal Planbureau gehuisvest.

U doorkruist daarna de Scheveningse Bosjes, en over de Cremerbrug langs de ingang van het Westbroekpark betreedt u via de Wagenaarweg de volgende villawijk. Hier vindt u o.a. de schitterende Villa de Zeemeeuw (Wagenaarweg 30) en Villa Ninni (Nieuwe Parklaan 55). U wandelt langs al dit moois om vervolgens langs het voormalige gebouw van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu (vroeger: Verkeer en Waterstaat) het Hubertuspark te betreden. Zo klein als het is, de duinen maken het een vermoeiende wandeling door het vele klimmen en dalen ! Dit wordt enigszins vergoed door het uitzicht dat je vanaf het plateau met de zitbanken hebt richting Den Haag Centrum. Helaas wordt het uitzicht wel flink verstoord door het drukke verkeer dat in en uit de Hubertustunnel gaat of van Scheveningen richting Den Haag Centrum wil (viceversa).

Over de St. Hubertusweg, met achter de bomen verscholen de Frederikkazerne, en langs de gemeentekwekerij belanden we op de Duinroosweg, steken de Pompstationsweg over (met rechts in de verte de beroemde / beruchte Scheveningse gevangenis) en doorkruisen we de Nieuwe Scheveningse Bosjes, een werkverschaffingsproject met aanplantingen in de jaren ’30 van de vorige eeuw. Via een klein doorsteekje verlaten we het bos en steken de Badhuisweg en de Nieuwe Parklaan over om via een bruggetje het Westbroekpark te betreden. Het Westbroekpark is een zeer weidse, 20e-eeuwse interpretatie van de Engelse landschapsstijl, in de jaren ’20 van de vorige eeuw aangelegd en met als pronkstuk het internationaal vermaarde Rosarium, waar ieder jaar een rozenconcours plaatsvindt.

Het laatste gedeelte van de route voert ons over de Nieuwe Duinweg en langs het Maris College, en via de Groene Brug en een mooi pleintje betreden we het gebied rondom de Kanaalweg. We houden de Scheveningse kant aan, en zien hier nog wat vleugjes van het vissersdorp Scheveningen: een klein hofje aan het Willem Beukelszoonplein en de charmante Rogstraat met zijn roestige uithangborden en de houtskeletbouw aan het eind, en het slotakkoord wordt gevormd door het Lammershofje waarvoor we even 50 meter moeten omlopen, de Badhuisstraat in. Dit hofje werd in 1875 gesticht ter huisvesting van ‘ongelukkige weduwen en kinderen van verongelukte visschers’ conform het testament van de schatrijke Haagse weduwe Roeloffs-Lammers.

Deze wandeling heeft een lengte van 7,1 km.

Horeca onderweg: bij begin-/eindpunt: Eetkiosk Friends; Yon Badhuisweg 191; Wokrestaurant Westbroekpark.

Tekstbronnen: Brochure ‘Wandelend door het stadsdeel Scheveningen’ (Groen en Stedenbouw), Mapje met Jubileumwandelingen Den Haag 750 jaar, gemeente Den Haag, dienst Stadsbeheer en Uitgeverij Open Kaart, 1998; Wikipedia; diverse bronnen van Haagse instanties, verenigingen etc.

Klik op onderstaande link om de beschrijving van de wandelroute te downloaden.

Download pdf-bestand voor volledige routebeschrijving: Scheveningen 1